طبع سرد و تر
در طب سنتی، طبع سرد و تر یا مزاج بلغمی یکی از چهار مزاج اصلی (سرد و خشک، سرد و تر، گرم و خشک، گرم و تر) است. طبع سرد و تر به ویژگی های جسمی و روانی افراد اشاره دارد که بر اساس توازن ها و عدم توازن های موجود در بدن تعیین می شود.
برای درمان اصلاح مزاج می توانید از کارشناسان با تجربه ما در این زمینه مشاوره و برای خرید به فروشگاه بابابقال در بخش انواع عرقیات ارگانیک و گیاهان دارویی مراجعه نمائید.
طبع سرد و تر چیست
این طبع به مایعی سفید و لزج نسبت داده می شود که در بدن جریان دارد و به آن بلغم می گویند. افراد با طبع سرد و تر معمولا ویژگی های خاصی دارند که در ادامه به آن ها می پردازیم.
ویژگی های طبع سرد و تر
- طبیعت سرد: معمولاً افراد با این طبع بیشتر به سرما حساس هستند و در فصل های سرد ممکن است بیشتر احساس سرما کنند.
- رطوبت: رطوبت بالایی در این طبع به وضوح دیده می شود. این موضوع می تواند به ترشح بیشتر مایعات بدن و همچنین احساس سنگینی منجر شود.
- نشانه های ظاهری: ممکن است افرادی با این طبع پوست نازک و سرد، موهای مرطوب، و تمایل به نفخ و ترش کردن معده داشته باشند.
- روان شناختی: این افراد معمولاً دارای روحیه آرام و شکیبا هستند، اما ممکن است به تنبلی و کم تحرکی نیز دچار شوند.
علائم مزاج بلغمی یا طبع سرد و تر
مزاج بلغمی دارای علائم خاصی است که به ویژگی های این نوع مزاج اشاره دارد. از جمله علائم رایج مزاج بلغمی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی و بی حالی: افراد با مزاج بلغمی معمولاً احساس خستگی و کسلی می کنند و ممکن است فعالیت های روزمره را با مشکل انجام دهند.
- سردی در بدن: این افراد ممکن است از احساس سردی در اندام ها (دست ها و پاها) شکایت داشته باشند.
- مشکلات گوارشی: ممکن است دچار مشکلاتی مانند نفخ، یبوست، یا معده درد شوند.
- افزایش وزن: اغلب افرادی که مزاج بلغمی دارند، به راحتی اضافه وزن پیدا می کنند.
- سیستم تنفسی ضعیف: مشکلاتی مانند آسم، احتقان بینی و عفونت های تنفسی می تواند شایع باشد.
- نگرانی و دل مشغولی: این افراد ممکن است بیشتر درگیر فکر و خیال های منفی یا نگرانی باشند.
- پوست مرطوب و چرب: پوست این افراد معمولاً رطوبت بیشتری دارد و می تواند چرب تر به نظر برسد.
- میل به سردی: ممکن است به مصرف غذاهای سرد، نوشیدنی های سرد و محیط های خنک تمایل بیشتری داشته باشند.
- مشکلات هورمونی: عدم تعادل هورمونی که ممکن است بر اثر مزاج بلغمی به وجود بیاید، می تواند بر میل جنسی تأثیر بگذارد.
اصلاح مزاج بلغمی
برای متعادل کردن طبع سرد و تر، طب سنتی توصیه می کند که از غذاها و فعالیت هایی استفاده شود که طبع گرم دارند. مثلاً:
- مصرف ادویه جات گرم مانند زردچوبه و زنجبیل
- پرهیز از غذاهای مرطوب و سرد مانند لبنیات و خیار
- انجام فعالیت های بدنی منظم
دمنوش با طبع سرد و تر
برای تهیه دمنوش هایی با طبع سرد و تر، می توان از گیاهان و مواد طبیعی استفاده کرد که خواص خنک کننده و مرطوب کننده دارند. در زیر تعدادی از دمنوش ها با این طبع معرفی می شوند:
1. دمنوش نعناع
- مواد لازم: برگ نعناع خشک یا تازه
- طرز تهیه: چند برگ نعناع را در آب جوش بریزید و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بگذارید. می توانید با مقداری عسل یا لیمو تازه هم طعم دار کنید.
2. دمنوش گل گاوزبان
- مواد لازم: گل گاوزبان خشک
- طرز تهیه: حدود ۱ قاشق غذاخوری گل گاوزبان خشک را در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. این دمنوش خنک کننده و شاداب کننده است.
3. دمنوش زعفران و گل محمدی
- مواد لازم: چند رشته زعفران و گل محمدی خشک
- طرز تهیه: زعفران و گل محمدی را در آب جوش بریزید و بگذارید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. این دمنوش علاوه بر خاصیت سرد و تر بودن، عطر و طعم مطبوعی نیز دارد.
4. دمنوش چای ترش
- مواد لازم: گل های خشک چای ترش
- طرز تهیه: ۲ قاشق غذاخوری گل چای ترش را در یک لیوان آب جوش بریزید و بگذارید به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم کند. این دمنوش طعم ترش و خنکی دارد.
5. دمنوش گل یاسمن
- مواد لازم: گل یاسمن خشک
- طرز تهیه: گل یاسمن را در آب جوش بریزید و به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. این دمنوش خوشبو و خنک کننده است..
6. دمنوش عناب
این دمنوش با طبع سرد می تواند به آرامش اعصاب و بهبود خواب کمک کند و به عنوان یک دمنوش خنک کننده مورد استفاده قرار گیرد.
طرز تهیه دمنوش عناب
مواد لازم:
- ۲ تا ۳ عدد عناب خشک
- ۱ لیوان آب
- عسل (اختیاری) برای شیرین کردن
روش تهیه:
- آماده سازی عناب: عناب های خشک را با آب سرد بشویید تا از هر گونه آلودگی پاک شوند.
- جوشاندن آب: آب را در یک کتری بجوشانید.
- دم کشیدن: وقتی آب جوش آمد، عناب های شسته شده را به آن اضافه کنید و بگذارید به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی حرارت ملایم دم بکشد.
- سرو کردن: دمنوش را از روی حرارت بردارید و در صورت تمایل با عسل شیرین کنید. می توانید دمنوش را گرم یا سرد سرو کنید.
7. شربت سکنجبین
شربت سکنجبین یکی از نوشیدنی های سنتی و خوشمزه ایرانی است که عمدتاً در فصل های گرم سال مصرف می شود. این شربت خاصیت خنک کنندگی وrefreshing دارد و معمولاً به عنوان نوشیدنی تابستانی یا همراه با غذاهای مختلف سرو می شود.
مواد لازم برای تهیه شربت سکنجبین
- ۱ پیمانه سرکه (سرکه طبیعی یا عصاره سرکه)
- ۱ پیمانه عسل یا شکر
- ۲ پیمانه آب
- نعناع تازه (به مقدار دلخواه)
- یخ (برای سرو)
طرز تهیه شربت سکنجبین
- آماده سازی شربت:
- در یک قابلمه، آب را به همراه شکر (یا عسل) روی حرارت ملایم قرار دهید و هم بزنید تا شکر یا عسل کاملاً حل شود.
- اضافه کردن سرکه:
- پس از حل شدن کامل شکر، سرکه را به مخلوط اضافه کنید و بگذارید چند دقیقه دیگر بپزد تا مایع کمی غلیظ تر شود. باید توجه داشته باشید که شربت نباید خیلی غلیظ شود و باید حالت رقیق داشته باشد.
- اضافه کردن نعناع:
- پس از اینکه شربت آماده شد، مقداری نعناع تازه را به آن اضافه کنید و بگذارید چند دقیقه دیگر دم بکشد تا عطر نعناع در شربت کاملاً پخش شود.
خواص شربت سکنجبین
- خنک کنندگی: به عنوان یک نوشیدنی خنک کننده در گرما مؤثر است.
- مقوی و نشاط آور: سرکه و عسل در ترکیب با هم انرژی زا و نشاط آور هستند.
- کمک به هضم: به بهبود هضم و کاهش نفخ کمک می کند.
گیاهان با طبع سرد و تر
در طب سنتی، گیاهان با توجه به طبع آنها به دو دسته اصلی سرد و تر یا گرم و خشک تقسیم می شوند. گیاهانی که طبع «سرد و تر» دارند معمولاً برای کاهش حرارت و رطوبت بدن مفید هستند و به خنک کردن بدن کمک می کنند. برخی از گیاهان با طبع سرد و تر عبارتند از:
1. خنک کننده ها (میوه ها و سبزیجات)
- خیار: خنک و تر، معروف به خاصیت تسکین دهندگی.
- هندوانه: میوه ای با طبع سرد و رطوبت بالا که به آبرسانی و خنک کنندگی بدن کمک می کند.
2. کرفس
- طبع: سرد و تر
- خواص: ادرارآور و مفید برای کاهش فشار خون.
3. تره فرنگی
- طبع: سرد و تر
- خواص: به تصفیه خون و بهبود سیستم گوارش کمک می کند.
4. ریحان
- طبع: سرد و تر
- خواص: آرامش بخش و موثر در کاهش استرس و اضطراب.
5. اسفناج
- طبع: سرد و تر
- خواص: غنی از ویتامین ها و مواد معدنی، مفید برای تقویت سیستم ایمنی.
نتیجه گیری
این دمنوش ها و گیاهان دارویی می توانند برای کاهش گرما، ایجاد رطوبت در بدن و آرامش دهی موثر باشند. اگر دارای شرایط خاصی هستید یا دارو مصرف می کنید، بهتر است قبل از اضافه کردن هر نوع دمنوش به رژیم غذایی تان با پزشک مشورت کنید.
