قاعدگی

قاعدگی نام های دیگری از جمله: پریود، عادت ماهانه، دَشتان و حیض دارد  که خونریزی ماهانه‌ ای است که در بدن زنان رخ می‌ دهد. این خونریزی از رحم شروع شده و از واژن خارج می‌ شود. قاعدگی بخشی طبیعی از چرخه ماهانه بدن زنان است و معمولاً هر ۲۸ روز یکبار اتفاق می‌ افتد.
چرخه قاعدگی، مجموعه‌ ای از تغییرات طبیعی در بدن زنان است که به صورت ماهانه تکرار می‌ شود و برای آماده‌ سازی بدن برای بارداری طراحی شده است. این چرخه از اولین روز قاعدگی شروع می‌ شود و تا اولین روز قاعدگی ماه بعد ادامه پیدا می‌ کند.

مراحل چرخه قاعدگی

قاعدگی: این مرحله با خونریزی از واژن آغاز می‌ شود. در این مرحله، لایه داخلی رحم که برای لانه‌ گزینی تخمک آماده شده بود، ریزش می‌ کند و همراه با خون از بدن خارج می‌ شود.
فاز فولیکولی: پس از پایان خونریزی، تخمدان‌ ها شروع به تولید هورمون استروژن می‌ کنند که باعث رشد مجدد لایه داخلی رحم می‌ شود. در همین زمان، یک فولیکول در تخمدان رشد می‌ کند و یک تخمک در آن بالغ می‌ شود.
تخمک‌ گذاری: در اواسط چرخه، تخمک بالغ از فولیکول آزاد شده و وارد لوله‌ های فالوپ می‌ شود. این فرایند تخمک‌ گذاری نام دارد.
فاز لوتئال: پس از آزاد شدن تخمک، فولیکول خالی به جسم زرد تبدیل می‌ شود و هورمون پروژسترون تولید می‌ کند. پروژسترون باعث ضخیم‌ تر شدن بیشتر لایه داخلی رحم می‌ شود تا در صورت باروری، تخمک بارور شده بتواند در آن لانه‌ گزینی کند.
شروع مجدد چرخه: اگر تخمک بارور نشود، جسم زرد تحلیل می‌ رود و سطح هورمون‌ ها کاهش می‌ یابد. در نتیجه، لایه داخلی رحم ریزش کرده و قاعدگی بعدی شروع می‌ شود.

عوامل موثر بر طول چرخه قاعدگی

ژنتیک: طول چرخه قاعدگی تا حد زیادی به ژن‌ ها بستگی دارد.
هورمون‌ ها: تغییرات هورمونی در بدن بر طول و شدت قاعدگی تأثیر می‌ گذارد.
سلامت عمومی: بیماری‌ ها، استرس، تغذیه نامناسب و فعالیت بدنی بر چرخه قاعدگی تأثیر می‌ گذارند.
دارو ها: برخی داروها مانند قرص‌ های ضد بارداری می‌ توانند طول و شدت قاعدگی را تغییر دهند.

علائم معمول قبل و حین قاعدگی

علائم قبل از قاعدگی (PMS): نفخ، حساسیت سینه‌ ها، خستگی، تغییرات خلقی، سردرد و دل درد
علائم حین قاعدگی: خونریزی، گرفتگی عضلات شکم، کمر درد، سردرد، تهوع و اسهال

اهمیت شناخت چرخه قاعدگی

برنامه‌ ریزی برای زندگی روزمره: شناخت چرخه قاعدگی به زنان کمک می‌ کند تا برنامه‌ های خود را بهتر تنظیم کنند و برای تغییرات هورمونی آماده شوند.
تشخیص مشکلات سلامتی: تغییرات غیرعادی در چرخه قاعدگی می‌ تواند نشانه‌ ای از مشکلات سلامتی باشد.
بارداری: درک چرخه آن برای زوج‌ هایی که قصد بارداری دارند بسیار مهم است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر با هر یک از مشکلات زیر مواجه شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:

خونریزی شدید یا طولانی مدت
درد شدید که با داروهای معمولی تسکین نمی‌ یابد
عدم وجود قاعدگی به مدت چند ماه
خونریزی بین دوره‌‌های قاعدگی
لکه‌ بینی پس از رابطه جنسی

قاعدگی منظم چیست
قاعدگی یا پریود، فرآیندی طبیعی در بدن زنان است که طی آن، پوشش داخلی رحم ریزش کرده و همراه با خون از بدن خارج می‌ شود. این فرآیند معمولاً هر ماه یکبار رخ می‌ دهد و به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی شناخته می‌ شود.

چرخه قاعدگی منظم: به چرخه‌ ای گفته می‌ شود که به طور متوسط هر 28 روز یکبار تکرار می‌ شود. البته، این عدد ممکن است کمی متفاوت باشد و بین 21 تا 35 روز نیز طبیعی محسوب شود.
خونریزی یکسان: در قاعدگی منظم، مقدار و مدت زمان خونریزی در هر دوره تقریباً یکسان است.
پیش‌ بینی‌پذیری: با داشتن یک چرخه منظم، می‌ توان زمان تقریبی شروع قاعدگی بعدی را پیش‌ بینی کرد.

قاعدگی نامنظم چیست

چرخه نامنظم: زمانی که فاصله بین دو قاعدگی کمتر از 21 روز یا بیشتر از 35 روز باشد، یا مدت زمان و مقدار خونریزی در هر دوره متفاوت باشد، قاعدگی نامنظم محسوب می‌ شود.
عدم پیش‌ بینی‌ پذیری: در قاعدگی نامنظم، نمی‌ توان زمان دقیق شروع قاعدگی بعدی را پیش‌ بینی کرد.
تغییرات در شدت خونریزی: ممکن است در یک دوره خونریزی بسیار کم و در دوره بعدی بسیار زیاد باشد.

دلایل نامنظمی قاعدگی
دلایل مختلفی می‌تواند باعث نامنظمی قاعدگی شود، از جمله:

تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی ناشی از بلوغ، یائسگی، بارداری، شیردهی یا برخی بیماری‌ ها می‌ تواند باعث نامنظمی آن شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): این اختلال هورمونی شایع‌ ترین علت نامنظم بودن  است.
فیبروم رحمی: تومور های خوش‌ خیم رحمی که می‌ توانند باعث خونریزی غیرطبیعی شوند.
اختلالات تیروئید: مشکلات تیروئید می‌توانند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارند.
کاهش وزن شدید یا افزایش وزن سریع: تغییرات ناگهانی در وزن می‌تواند باعث اختلال در چرخه قاعدگی شود.
استرس: استرس می‌تواند بر عملکرد سیستم هورمونی تأثیر گذاشته و باعث نامنظمی قاعدگی شود.
برخی داروها: برخی داروها مانند داروهای ضد بارداری، دارو های ضد افسردگی و داروهای ضد تشنج می‌ توانند باعث نامنظمی قاعدگی شوند.

سیکل قاعدگی
سیکل قاعدگی، مجموعه‌ ای از تغییرات طبیعی در بدن زنان است که به صورت ماهانه تکرار می‌ شود و برای آماده‌ سازی بدن برای بارداری طراحی شده است. این چرخه از اولین روز قاعدگی شروع می‌ شود و تا اولین روز قاعدگی ماه بعد ادامه پیدا می‌ کند.

درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی
خونریزی شدید منوراژی می‌ تواند بسیار آزاردهنده باشد و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. اگرچه درمان‌ های پزشکی برای این مشکل وجود دارد، اما برخی از درمان‌ های خانگی نیز می‌ توانند به کاهش شدت و مدت زمان خونریزی کمک کنند.
توجه: قبل از استفاده از هرگونه درمان خانگی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید، زیرا خونریزی شدید می‌ تواند دلایل پزشکی جدی داشته باشد.

درمان‌ های خانگی برای کاهش خونریزی قاعدگی

تغذیه مناسب:

مصرف غذاهای غنی از آهن: برای جبران خون از دست رفته، غذاهایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، عدس، لوبیا و سبزیجات برگ سبز تیره را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
مصرف غذاهای غنی از ویتامین K: ویتامین K به لخته شدن خون کمک می‌ کند. غذاهایی مانند کلم پیچ، اسفناج، بروکلی، کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم، کاهو، مارچوبه، خیار، گوجه فرنگی، زیتون، آووکادو، گوشت گاو، جگر، تخم مرغ و پنیر حاوی ویتامین K هستند.

گیاهان دارویی:

زنجبیل: چای زنجبیل به کاهش خونریزی و درد آن کمک می‌ کند.
بومادران: این گیاه خاصیت انقباض عروق خونی دارد و به کاهش خونریزی کمک می‌ کند.
چای نعناع: چای نعناع به کاهش گرفتگی عضلات شکمی و آرامش اعصاب کمک می‌ کند.
تخم کتان: تخم کتان حاوی فیبر و اسیدهای چرب امگا 3 است که به کاهش التهاب و تنظیم هورمون‌ ها کمک می‌ کند.

تغییرات سبک زندگی:

ورزش سبک: ورزش‌ های سبک مانند پیاده‌ روی و یوگا به کاهش استرس و بهبود گردش خون کمک می‌ کنند.
استراحت کافی: خواب کافی به بدن شما کمک می‌ کند تا انرژی خود را بازیابی کند.
کاهش استرس: استرس می‌ تواند بر چرخه قاعدگی تأثیر گذار باشد. تکنیک‌ های آرامش‌ بخشی مانند مدیتیشن و تنفس عمیق را امتحان کنید.

استفاده از کیسه آب گرم: قرار دادن کیسه آب گرم روی شکم می‌ تواند به کاهش درد و گرفتگی عضلات کمک کند.

دمنوش برای درد قاعدگی
دمنوش‌ های گیاهی از دیرباز به عنوان یک درمان طبیعی برای تسکین درد مورد استفاده قرار می‌ گرفته‌ اند. ترکیبات موجود در برخی گیاهان می‌ توانند به کاهش درد، التهاب و سایر علائم آزاردهنده آن کمک کنند. در ادامه برخی از بهترین دمنوش‌ ها برای تسکین درد معرفی شده‌ اند:

دمنوش‌ های مفید برای درد قاعدگی

زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد التهابی قوی است و می‌ تواند به کاهش درد و گرفتگی عضلات کمک کند.
بابونه: بابونه دارای خواص آرام‌ بخش و ضد اسپاسم است و می‌ تواند به کاهش درد و اضطراب کمک کند.
مریم گلی: مریم گلی می‌ تواند به تنظیم هورمون‌ ها و کاهش خونریزی کمک کند.
پونه کوهی: پونه کوهی دارای خواص ضد درد و ضد اسپاسم است و می‌ تواند به تسکین درد کمک کند.
دارچین: دارچین می‌ تواند به کاهش التهاب و بهبود گردش خون کمک کند.
عصاره انگور فرنگی سیاه: این عصاره دارای خواص ضد التهابی قوی است و می‌ تواند به کاهش درد و گرفتگی عضلات کمک کند.

تغییرات هورمونی در دوران قاعده ای، باعث بروز علائم مختلفی مثل درد شکم، نفخ، حساسیت سینه‌ ها و تغییرات خلقی می‌ شود. این علائم که به سندرم پیش از قاعدگی معروفند، از زنی به زن دیگر متفاوت هستند. با رعایت یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می‌ توان این علائم را کاهش داد.

خونریزی غیر طبیعی رحم
خونریزی غیرطبیعی رحم به وضعیتی گفته می‌ شود که در آن خونریزی واژینال در زمان‌ ها یا با شدت غیر معمولی رخ دهد. این وضعیت می‌ تواند ناشی از طیف گسترده‌ ای از عوامل باشد و نیاز به بررسی پزشکی دارد.

علل خونریزی غیرطبیعی رحم

اختلالات هورمونی: نوسانات هورمونی ناشی از بلوغ، یائسگی، بارداری، شیردهی یا برخی بیماری‌ ها می‌ تواند باعث خونریزی غیرطبیعی شود.
فیبروم رحمی: تومورهای خوش‌ خیم رحمی که می‌ توانند باعث خونریزی غیرطبیعی شوند.
پولیپ‌ های رحمی: رشد‌ های کوچک و خوش‌ خیم در پوشش داخلی رحم که می‌ توانند باعث خونریزی شوند.
آدنومیوز: رشد بافت داخلی رحم در خارج از رحم.
اندومتریوز: رشد بافت شبیه به پوشش داخلی رحم در خارج از رحم.
عفونت‌ های لگن: عفونت در اندام‌ های تولید مثل می‌ تواند باعث خونریزی شود.
سرطان‌ های دستگاه تناسلی: در برخی موارد نادر، خونریزی غیرطبیعی می‌ تواند نشانه‌ ای از سرطان باشد.
اختلالات انعقادی خون: مشکلات لخته شدن خون نیز می‌ توانند باعث خونریزی شوند.
استفاده از وسایل و داروهای ضد بارداری: برخی از روش‌ های جلوگیری از بارداری مانند IUD یا قرص‌ های ضد بارداری می‌ توانند باعث خونریزی غیرطبیعی شوند.
تغییرات در وزن: کاهش یا افزایش وزن شدید می‌ تواند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارد.
استرس: استرس می‌ تواند بر هورمون‌ ها تأثیر گذاشته و باعث خونریزی غیرطبیعی شود.

علائم خونریزی غیرطبیعی رحم

خونریزی شدید
خونریزی بین دوره‌ های قاعدگی
خونریزی پس از رابطه جنسی
لکه بینی بعد از یائسگی
دوره‌ های قاعدگی بسیار کوتاه یا بسیار طولانی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر با هر یک از علائم فوق مواجه شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک با انجام معاینه فیزیکی و آزمایش‌ های لازم، علت خونریزی را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز می‌ کند.

تشخیص خونریزی غیرطبیعی رحم
برای تشخیص علت خونریزی غیرطبیعی، پزشک ممکن است آزمایش‌ های زیر را درخواست کند:

آزمایش خون: برای بررسی سطح هورمون‌ ها، مشکلات انعقادی و عفونت‌ ها
سونوگرافی: برای بررسی وضعیت رحم، تخمدان‌ ها و لگن
هیستروسکوپی: برای بررسی مستقیم داخل رحم
بیوپسی: برای بررسی بافت‌ های مشکوک

درمان خونریزی غیرطبیعی رحم
درمان خونریزی غیرطبیعی رحم به علت زمینه‌ ای بستگی دارد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

دارودرمانی: برای تنظیم هورمون‌ ها، کاهش خونریزی و درمان عفونت‌ ها
جراحی: برای برداشتن فیبروم‌ ها، پولیپ‌ ها یا بافت‌ های سرطانی
تغییر روش‌ های جلوگیری از بارداری: در صورتی که علت خونریزی، روش‌ های جلوگیری از بارداری باشد.

موارد جذب خون قاعدگی
محصولات بهداشتی دوران قاعدگی
در طول دوران، زنان از محصولات بهداشتی مختلفی برای جذب خون و حفظ بهداشت استفاده می‌ کنند. این محصولات در انواع و اندازه‌ های مختلفی تولید می‌ شوند و هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

انواع محصولات بهداشتی دوران قاعدگی

نوار بهداشتی

متداول‌ ترین و شناخته‌ شده‌ ترین محصول بهداشتی دوران قاعدگی است.
در انواع مختلف با قدرت جذب متفاوت تولید می‌ شود.
به قسمت داخلی لباس زیر چسبیده و خون را جذب می‌ کند.

تامپون:

به صورت استوانه‌ ای و از جنس پنبه یا مواد جاذب دیگر ساخته می‌ شود.
داخل واژن قرار می‌ گیرد و خون را جذب می‌ کند.
در اندازه‌ ها و قدرت جذب مختلف موجود است.

کاپ قاعدگی

یک فنجان نرم و قابل انعطاف است که داخل واژن قرار می‌ گیرد.
خون  را جمع‌ آوری می‌ کند و نیازی به تعویض مداوم ندارد.
قابل استفاده مجدد است و به محیط زیست آسیب کمتری می‌ رساند.

شورت‌ های مخصوص قاعدگی

شورت‌ هایی با لایه داخلی جاذب که به جای نوار بهداشتی قابل استفاده هستند.
برای فعالیت‌ های ورزشی و شب‌ ها مناسب‌ تر هستند