کم خونی

کم خونی، وضعیتی است که در آن تعداد یا اندازه گلبول های قرمز خون کاهش می یابد. گلبول های قرمز خون مسئول حمل اکسیژن به تمام سلول های بدن هستند، بنابراین کم خونی می تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در بدن شود.

انواع کم خونی
این بیماری انواع مختلفی دارد که هر کدام علت متفاوتی می تواند داشته باشد.

فقر آهن: این نوع از شایع ترین ان در جهان است و در اثر کمبود آهن در بدن ایجاد می شود. آهن برای تولید هموگلوبین، پروتئینی که اکسیژن را به سلول های بدن می رساند، ضروری است.
ناشی از از دست دادن خون: این نوع در اثر از دست دادن خون ایجاد می شود. از دست دادن خون می تواند در اثر خونریزی های شدید، مانند خونریزی داخلی یا زایمان، یا خونریزی های مکرر، مانند خونریزی شدید قاعدگی یا حادثه ایجاد شود.
ناشی از تخریب گلبول های قرمز: تخریب گلبول های قرمز می تواند در اثر بیماری های خود ایمنی، مانند بیماری تالاسمی یا بیماری ارثی سلول (داسی شکل)، یا عفونت ها، مانند مالاریا، ایجاد شود.

علائم کم خونی
علایم کم خونی بستگی به نوع و شدت آن دارد. این علائم شامل:

خستگی
رنگ پریدگی پوست
تپش قلب
سردرد
سرگیجه
تنگی نفس
خشکی پوست و مو
درد زبان و دهان
سندرم پاهای بی قرار
ناخن های شکننده یا قاشقی شکل

علائم کم خونی در زنان
این بیماری در زنان بیشتر از مردان است که به عوامل مختلفی بستگی دارد:

خونریزی قاعدگی: زنان در دوران قاعدگی مقدار زیادی خون از دست می دهند. این خونریزی می تواند باعث کمبود آهن در بدن شود.
بارداری: به دلیل افزایش نیاز بدن به آهن برای رشد جنین است.
شیردهی: شیردهی نیز باعث از دست دادن آهن از طریق شیر مادر می شود.

علائم کم خونی شدید در بانوان

خستگی: خستگی یکی از شایع ترین علائم این بیماری است. این به دلیل کمبود اکسیژن در بدن است.
رنگ پریدگی پوست: رنگ پریدگی پوست به دلیل کاهش تولید هموگلوبین می باشد.
تپش قلب: تپش قلب نیز به علت تلاش زیاد قلب برای پمپاژ خون بیشتر به بافت ها هستند.
سردرد: سردرد ناشی از کاهش جریان خون به مغز می باشد.
سرگیجه: سرگیجه نیز یکی از علائم شایع این بیماری می باشد و دلیل آن کاهش جریان خون به مغز است.
تنگی نفس: تنگی نفس به دلیل تلاش بدن برای دریافت اکسیژن بیشتر است.
خشک شدن پوست و مو: کمبود اکسیژن در بافت ها هستند.
درد زبان و دهان: به دلیل کمبود اکسیژن در بافت ها است.
سندرم پاهای بی قرار: به دلیل احساس گزگز یا خارش در پاها می باشد.
ناخن های شکننده یا قاشقی شکل: به علت کمبود اکسیژن در بافت ها است.

علائم کم خونی در زنان باردار
این بیماری در زنان باردار می تواند خطر ابتلا به عوارض بارداری، مانند زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد، را افزایش دهد.
این علائم در زنان باردار ممکن است مشابه علائم این بیماری در سایر افراد باشد، اما برخی از آنها عبارتند از:

تورم پاها: تورم پاها به دلیل افزایش حجم خون در بدن است.
خستگی مفرط: به دلیل افزایش نیاز بدن به اکسیژن می باشد.
تنگی نفس: به علت تلاش بدن برای دریافت اکسیژن بیشتر است.

اگر این علائم  را دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند علت آن را تشخیص دهد و درمان مناسب را توصیه کند.
راه های پیشگیری از این بیماری در زنان

از یک رژیم غذایی متعادل و سالم پیروی کنید که حاوی مقادیر کافی آهن، ویتامین B12 و فولات باشد.
از غذاهای غنی از آهن، مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات، سبزیجات برگ سبز و غلات کامل، استفاده کنید.
اگر گیاه خوار هستید، با پزشک خود در مورد منابع گیاهی آهن صحبت کنید.
از مکمل های آهن فقط طبق دستور پزشک استفاده نمایید.
از خونریزی های مکرر جلوگیری کنید.

عوارض کم خونی
در موارد شدید این بیماری، ممکن است عوارض جدی نیز ایجاد شود. این عوارض عبارتند از:

نارسایی قلبی: این بیماری می تواند باعث افزایش فشار بر قلب شود. این فشار می تواند منجر به نارسایی قلبی گردد.
حمله قلبی: این بیماری باعث افزایش حمله قلب می شود.
سکته مغزی: کمبود خون خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش می دهد.
عفونت: می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.
مشکلات رشد و نمو: کمبود خونی در کودکان باعث رشد و نمو آنها را مختل می کند.

تشخیص بیماری
تشخیص کم خونی با انجام آزمایش خون انجام می شود. آزمایش خون می تواند تعداد گلبول های قرمز خون، اندازه گلبول های قرمز خون و میزان هموگلوبین را اندازه گیری کند.

درمان کم خونی
درمان این بیماری بستگی به نوع و علت آن دارد. برخی از انواع آن با درمان علت زمینه ای بهبود می یابند. برخی دیگر با مصرف مکمل های غذایی، مانند مکمل آهن یا ویتامین B12، درمان می شوند. در موارد شدید کم خونی، ممکن است نیاز به تزریق خون یا سایر درمان های پزشکی باشد.

رژیم غذایی: غذاهای غنی از آهن شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات، سبزیجات برگ سبز و غلات کامل هستند. غذاهای غنی از ویتامین B12 شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لبنیات و غلات غنی شده هستند. غذاهای غنی از فولات شامل سبزیجات برگ سبز، حبوبات، میوه ها و سبزیجات نارنجی هستند.

برای کم خونی چی بخوریم؛ طب سنتی از گیاهان دارویی مختلفی برای درمان کمبود خون استفاده می کند.

گیاه گزنه: گزنه یکی از بهترین گیاهان دارویی برای درمان است. این گیاه حاوی مقادیر زیادی آهن و ویتامین C است که به جذب آهن کمک می کند.
گیاه شنبلیله: شنبلیله نیز حاوی مقادیر زیادی آهن است. این گیاه همچنین به تحریک تولید گلبول های قرمز خون در بدن می شود.
گیاه دم اسب: دم اسب حاوی مقادیر زیادی ویتامین C و آهن است. این گیاه همچنین به کاهش التهاب و بهبود گردش خون نقش بسزایی دارد.
گیاه گل گاوزبان: گل گاوزبان حاوی مقادیر زیادی ویتامین C و آهن می باشد. این گیاه همچنین به کاهش استرس و بهبود خلق و خو کمک می کند.

ماساژ: ماساژ باعث بهبود گردش خون و افزایش اکسیژن رسانی به بافت ها می شود.

طب سوزنی: طب سوزنی باعث تحریک نقاط خاصی در بدن می شود که به بهبود گردش خون و تولید گلبول های قرمز خون کمک می کند.

در طب سنتی، درمان کمبود خونی بر اساس نوع و علت آن انجام می شود. برای مثال، اگر این بیماری ناشی از کمبود آهن باشد، پزشک طب سنتی ممکن است داروهای گیاهی حاوی آهن، مانند گزنه یا شنبلیله، را توصیه کند. همچنین ممکن است توصیه کند که از رژیم غذایی غنی از آهن پیروی کنید.
کم خونی و ورزش
کمبود خونی می تواند بر توانایی ورزش کردن افراد تأثیر بگذارد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در هنگام ورزش احساس خستگی، تنگی نفس یا درد عضلانی کنند. قبل از شروع یا افزایش فعالیت بدنی خود با پزشک خود مشورت کنید.
کم خونی و کودکان
کمبود خونی در کودکان می تواند رشد و نمو آنها را مختل کند. کودکان مبتلا به کمبود خونی ممکن است در مدرسه دچار مشکل شوند و در فعالیت های فیزیکی عقب بمانند. اگر کودک شما این علائم دارد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
مواردی که در بالا بیان شد دشمن کم خونی هستند و اگر به خوبی استفاده و مصرف شود دچار این بیماری نخواهید شد.